3 kwietnia
Muzeum Pałac w Wilanowie
ul. ST.K. Potockiego 6/10 Warszawa

19:30 - 21:30 Opowieści z Bajkowych Stron Świata Pascal Gueran, Monika Chojnacka, Ewelina Jarnutowska, Krzysztof Dynowski, Michał Malinowski

4 kwietnia
Muzeum Bajek Baśni i Opowieści
ul Diamentowa 8, Konstancin-Jeziorna, Czarnów

14:00 - 16:30 warsztaty sztuki opowiadania i spotkanie z Pascalem Gueran 18:00 - 19:00 otwarcie "Przekazać Nieuchwytne" - wystawa UNESCO na temat Światowych Zabytków Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego
muzyka i opowieści o przekazywaniu nieuchwytnego dziedzictwa kulturowego - z udziałem Marii Pomianowskej
19:00 Opowieści Kwitnących Diamentów - Pascal Gueran, Monika
Chojnacka, Ewelina Jarnutowska, Krzysztof Dynowski, Michał Malinowski

Artyści zaprezentują odrębne style opowiadania, podobnie zróżnicowana będzie też tematyka prezentowanych baśni. U każdego z wykonawców odkryjemy nowe motywy "zmyśleń utkanych na prawdzie" oraz przekonamy się o sile i wartości opowiadania. Poznamy bajki, które służą wychowaniu, dowiemy się też, jak ta sama opowieść wygląda w różnych kulturach. Gdy opowiadacze rozpoczną swoje historie, w powietrzu rodzi się niezwykła atmosfera, a nasza wyobraźnia ożywia się. Można powiedzieć, że po to właśnie jest ten festiwal - by ożywić naszą wyobraźnię i pobudzić do uruchomienia twórczej strony naszego istnienia.

Festiwal będzie okazją do zapoznania się z zyskującą coraz większą popularność w Polsce, sztuką słowa mówionego. Kiedy sześć lat temu startowaliśmy z pierwszym w Polsce Festiwalem Sztuki Opowiadania "Przegląd Baśni Francuskojęzycznych", była to pionierska inicjatywa.
Popularyzację opowiadania bajek i baśni kontynuowaliśmy poprzez Festiwal Opowieści Świata, Festiwal Polskich Tradycji Ustnych, Międzykulturowy Festiwal Sztuki Opowiadania "Tężnia Marzeń" oraz Festiwal Opowieści Żydowskich "Dziedzictwo Chełma". Dzisiaj, na skutek działań podejmowanych przez Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści oraz osoby działające na rzecz ruchu odnowy opowiadania historii, sztukę przekazu mówionego możemy znaleźć w niemal każdym zakątku kraju.

Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści prężnie rozszerza swoją działalność artystyczną i edukacyjną na wszystkie rejony Polski. Wielkim świętem opowieści uczniowskiej stały się Międzyszkolny Festiwal Sztuki Opowiadania "Baśniowe Obłoki" w Sulechowie, Minifestiwal Nieuchwytnego Dziedzictwa w Książnicy Beskidzkiej w Bielsku Białej, czy "Pan Twardowski na kogucie - Festiwal Baśni Słowiańskich" w Węgrowie. Z kolei Festiwal "Karawana Europa 2008" na Mazowszu, Festiwal Kultur Świata w Gdańsku, czy Festiwal Sztuki Opowiadania "Silva Rerum" w Muzeum Pałacu w Wilanowie, to przykłady wydarzeń artystycznych, które przenosiły w przestrzeni, do lśniących tysiącami barw Wysp Koralowych, umożliwiały przeżycie niezapomnianych przygód i odkrycie baśniowych istot. Opowieści przyjaźnie ożywiały pałacowe przestrzenie Wilanowa, ukazując nieznane powszechnie fakty z minionych czasów.

Ważnym wydarzeniem na polu edukacyjnym było uczestnictwo w Edukacyjnym Oblężeniu Malborka, zorganizowanym dla nauczycieli poszukujących nowych metod uczenia siebie i innych. Muzeum od dawna współpracuje z ośrodkami doskonalenia nauczycieli, budując coraz większe zainteresowanie kadry nauczycielskiej używaniem opowieści na zajęciach szkolnych. Dotychczas zorganizowaliśmy już setki warsztatów sztuki opowiadania dla przedszkolaków, uczniów i studentów. Zarówno najmłodsi, jak i starsza młodzież, wspaniale uczą się i bawią, wykonując najróżniejsze ćwiczenia na usprawnienie zdolności użycia głosu, koordynacji ciała i słowa, wyrobienie pewności siebie. Jednocześnie uczestnicy tworzą opowieści, które prezentują podczas publicznych przedstawień.

Z kolei poprzez liczne przyjęcia urodzinowe animowane przez Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści, w jego siedzibie lub w domach prywatnych, zauważamy fakt, że sztuka opowiadania wywiera wpływ również na zmianę podejścia rodziców do świętowania. Coraz częściej wolą oni, aby ich pociechy kreatywnie bawiły się przy ćwiczeniach ze słowem mówionym i aktywnie uczestniczyły w odbiorze bajek i baśni, niż spędzały ten uroczysty czas wokół hamburgera i frytek. Są zaskoczeni, że ich pociechy są po uszy zasłuchane siedząc nie przed ekranem, ale przed żywym opowiadaczem.

Tegoroczny festiwal zapowiada się niezwykle ekscytująco dla przedstawicieli wszystkich grup wiekowych. Znamienici opowiadacze z kraju i ze świata przygotowali na tą okazję wyjątkowy wybór przedstawień.

Pascal Gueran zyskał już w Polsce wiernych fanów, a jego występy wzbudzały owacyjny aplauz - odpowiadając na liczne zapytania publiczności o jego kolejne występy, sprowadziliśmy go specjalnie na tą okazję. Niezwykle ciekawych przeżyć artystycznych dostarczą również opowiadacze z Polski, którzy przygotowali z tej okazji barwny repertuar.

wystawa UNESCO na temat
Światowych Zabytków Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego

"Przekazać Nieuchwytne" jest pierwszą wystawą udostępnioną w nowo oddanej do użytku części Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści w Konstancinie-Jeziornej (dawniej Muzeum Opowiadaczy Historii). Ta nowa przestrzeń stała się wyjątkowym skrzyżowaniem kultur z najdalszych zakątków świata. Zwiedzający mogą odkryć egzotycznych muzyków grających na unikalnych instrumentach, długobrodych opowiadaczy snujących swe magiczne baśnie czy też tancerzy prowadzących korowody karnawałów.

Wystawa prezentuje kilkadziesiąt przykładów żywych zabytków, wpisanych na światową listę "niematerialnego dziedzictwa kulturowego" UNESCO, wprowadzając w niewystarczająco jeszcze spopularyzowany w Polsce temat ochrony i przekazywania nieuchwytnego dziedzictwa kulturowego. Większość przykładów jest prezentowana w kraju po raz pierwszy, wcześniej nie były one znane szerokiej publiczności. Jednym z inicjatorów dyskusji na ten temat był wybitny myśliciel afrykański, Amadou Hampate Ba znany z powiedzenia "Gdy umiera starzec, to tak, jakby spłonęła biblioteka". W przypadku dzieł materialnych, tekstów pisanych, zabezpieczenie czy utrwalanie takiego przekazu polega na jego konserwacji, duplikacji. W kwestii niematerialnego dziedzictwa, mamy do czynienia z sytuacją, opisaną przez Amadou Hampate Ba - gdy umiera starzec, odchodzi wiedza i umiejętności wielu pokoleń, a nawet całych ludów. Pozostaje po nim jakiś przedmiot np. instrument muzyczny, ale nikt już nie umie z niego wydobyć unikalnego dźwięku, którym stary mistrz poruszał do głębi słuchaczy.
Pozostają rośliny, ale nikt już nie wie, w jaki sposób je przygotować, by uzyskać tradycyjny barwnik do tkanin, nikt nie pamięta, które zioło służyło do leczenia chorych, a które do zatruwania strzał. Chcemy ukazać tendencje i przykłady zachowywania, ochrony i przekazywania niematerialnego dziedzictwa kulturowego ze świata, a tym samym zachęcić ludzi do zainteresowania się naszym własnym, polskim dziedzictwem kulturowym.

Ta wystawa ma za zadanie nie tylko pokazać, ale również obudzić dyskusję o skutecznych formach przekazywania kultury. W czasach takich jak dzisiejsze, w dobie tak olbrzymiej komercjalizacji, należy walczyć o zachowanie wartości, które leżą poza materialnymi obiektami. Poznając ogrom bogactwa niematerialnego, dorobek kilku tysięcy lat, elementy kultury przekazywane przez wiele pokoleń drogą ustną, dostrzeżemy, iż w olbrzymi sposób wpływają na naszą wyobraźnię i są niezbędną częścią naszego dziedzictwa. Dzisiaj stajemy przed problemem, bezpowrotnego zaniku tego bezcennego dorobku, dlatego zadajemy sobie to niezwykle istotne pytanie - jak chronić, zabezpieczać i przekazywać to, co niematerialne?

Rok rocznie na świecie, ale i w Polsce, kolejne przykłady żywych zabytków naszego dziedzictwa odchodzą wraz ze swymi wykonawcami - potem nie jesteśmy już w stanie odzyskać tego bogactwa. Ocalenie tego, co jest najważniejsze i najdroższe w naszej kulturze - jej sedna przekazywanego z pokolenia na pokolenie od wieków, które dziś bezpowrotnie zatraca się i zanika, to dzieło, o które warto walczyć.

Poza tematem wystawy, niezwykły jest również sposób jej zwiedzania.
Dzięki wyjątkowym opowieściom towarzyszącym prezentacjom, nasi goście pełniej doświadczą bogactwa nieznanych kultur. Ta forma odkrywania dziedzictwa aktywizuje i stymuluje kreatywność odbiorców, inspirując ich do dalszych podróży w unikalny świat niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Zapraszamy do siedziby muzeum 4 kwietnia na otwarcie wystawy, połączone z koncertem Marii Pomianowskej - światowej sławy artystki, która zrekonstruowała nieistniejące już fizycznie polskie instrumenty ludowe - sukę biłgorajską i fidel płocką - odnalazła na powrót ich zaginiony dźwięk i technikę gry. Jest to więc wyjątkowa okazja spojrzenia na nią nie tylko jako na wybitną artystkę, ale też dostrzeżenia jej wysiłku na rzecz przekazywania niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Poznamy też opowieści, w wykonaniu opowiadaczy z Polski i z zagranicy, które będą przykładem zachowanych po dziś dzień przekazów ustnych, a także kultywowania sztuki słowa mówionego.

Zaprasza
Michał Malinowski
dyrektor/kustosz
Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści
0509 454871