Andrzej Kulka » Leksykon miast » Nowy Jork - Stolica Świata
Nowy Jork - Stolica Świata

Anna Nieckula-Poliny


W czasie drugiej wojny światowej Nowy Jork był czymś w rodzaju zastępczej stolicy dla podbitych przez Niemców krajów europejskich. Po wojnie wracali żołnierze i napływali imigranci nie tylko z Europy czy Azji, ale również byli to mówiący po hiszpańsku Portorykańczycy. Przed wojną przybywali murzyni z południa uciekający przed dyskryminacją, a z kolei biali mieszkańcy miasta przenosili się na przedmieścia. Po drugiej wojnie światowej miasto przeżywało dobre i złe chwile. W latach sześćdziesiątych miasto było jednym z głównych ośrodków wydarzeń, miało swoje bunty i protesty. Czarni Amerykanie pod przewodnictwem Martina Lutera Kinga walczyli o prawa obywatelskie, które poparł prezydent Kennedy. Pomimo statusu finansowej stolicy świata miasto przeżywało kryzys w latach 70. Po zakończeniu wojny z Wietnamem i ustąpienia prezydenta Nixona, protesty uspokoiły się. W latach 80 giełda na Wall Street osiągała swoje apogeum powodzenia, później przeżywała kolejny kryzys.

Miasto Nowy Jork, jak każde inne miasto, przeżywało w historii dobre i złe chwile, ale jego rozwój i przepływ ludności, który miał tu miejsce był wyjątkowy.

Manhattan

Dzielnica Manhattan to wyspa o szerokości około 5 km i długości 20 km. To tutaj mieszczą się najwspanialsze galerie i muzea, teatry jak również setki firm i banków. Po ulicach pędzą żółte taksówki, a w podziemiach tysiące ludzi każdego dnia podróżuje największą na świecie siecią metra (Subway), które po raz pierwszy ruszyło w 1904 roku.
Poznawanie Nowego Jorku najwłaściwiej zacząć od tej dzielnicy, gdyż właśnie tutaj osiedlili się pierwsi przybysze z Europy w XVII wieku.

Zobacz  powiększenie!
Późniejszych imigrantów witała Statua Wolności (Statue of Liberty), która jest znana na całym świecie jako symbol Stanów Zjednoczonych. Była darem od Francuzów i przybyła do Ameryki w 1886 roku. Jest wykonana z blachy miedzianej a konstrukcje zaprojektował Gustave Eiffel (ten sam, który jest twórcą Wieży Eiffla w Paryżu). Statua ma 46 m wysokości, aby ją zwiedzić trzeba popłynąć statkiem, gdyż znajduje się na niewielkiej wyspie. Po drodze do Statuy Wolności znajduje się wyspa Ellisa (Ellis Island), która pełniła funkcje centrum imigracyjnego od 1892 do 1932 roku. Przewinęło się przez nią 12 mln imigrantów.

Manhattan można podzielić na Dolny, Środkowy i Górny. O ile Dolny i Środkowy to najczęściej miejsce pracy, Górny Manhattan jest domem dla większości nowojorczyków.
Dolny Manhattan to mnóstwo wąskich uliczek, a o każdej można byłoby pisać historie. Na Fulton Street, wcześnie rano, odbywa się targ rybny. Zaś na Hanover Squere mieszkał kapitan Wiliam Kidd, który zasłynął jako największy pirat w historii, a swoje życie zakończył na szubienicy. Jednak dla nowojorczyków był szanowanym obywatelem miasta, gdyż jak podaje podanie użyczył swojego sprzętu do budowy kościoła Trójcy Świętej.

Zobacz  powiększenie!
Mówiąc o Dolnym Manhattanie nie można pominąć dzielnicy finansowej z Wall Street w roli głównej. Poza bankami oraz instytucją, która co najmniej raz dziennie jest wymieniana w prasie: Giełda Nowojorska ( New York Stock Exchange) znajduje się tutaj Federal Hall National Memorial, gdzie George Washington składał przysięgę prezydencką. Jest tutaj też malowniczy kościół Trójcy Świętej (Trinity Church). Tutaj wznosiły się wieżowce World Trade Center, gdzie 50 tysięcy osób miało zatrudnienie, a przewijało się dziennie około 80 tysięcy. Po ataku terrorystycznym 11 września 2001 bliźniacze wieże przestały istnieć. W wyniku zamachu w WTC śmierć poniosło ponad 2600 osób, w tym 343 ratowników. Niedaleko World Trade Center jest kaplica św. Pawła, która zachowała się sprzed wojny o niepodległość z 1766 roku. Obecnie również wzbudza zainteresowanie, gdyż jako jedyny budynek w tym regionie całkowicie ocalała po ataku 11 września. I kiedy wieżowce i budynki dookoła waliły się i płonęły, w kapliczce nic nie zostało zniszczone, ani jedna szyba w oknie nie pękła. W pobliżu znajduje się również ratusz (City Hall).

Dolny Manhattan to dzielnice Chinatown i Little Italy czyli chińskie miasto i małe Włochy. W Chinatown mieszka obecnie około 150 tys. Chińczyków a sama dzielnica jest głośna i żywa przypominająca śródmieście Hongkongu. Słynie również z wyśmienitych restauracji. Little Italy było w przeszłości znane z gangów przestępczych wśród włoskiej społeczności. Ale jest to też miejsce, które lubią odwiedzać sławni ludzie m.in. gościł tutaj Rudolf Valentino.

Kolebką artystów są dzielnice SoHo i TriBeCa. Jest to królestwo dla miłośników galerii. Innym miejscem, które przyciągało pisarzy i artystów jest Greenwich Village, będące labiryntem wąskich uliczek. W latach 60 Greenwich Village było centrum ruchu hippisowskiego. Gościło tutaj wiele sław, np. pisarz Mark Twain czy Jimy Hendrix.

Dolny Manhattan to gigantyczne budowle i wąskie zatłoczone uliczki. Powyżej 14 ulicy zaczyna się Środkowy Manhattan, który wita parkiem na Union Square. Znajduje się tutaj Chelsea, bardzo bogata etnicznie, którą obecnie zamieszkują potomkowie pierwszych imigrantów z Japonii, Południowej Ameryki czy Irlandczyków. Jest to siedziba wielu grup teatralnych. Na 6 alei odbywa się targ kwiatowy. Przy 7 alei znajduje się dworzec kolejowy Penn Station oraz Madison Squere Garden, która jest ogromna salą widowiskową, gdzie ciągle odbywają się imprezy sportowe lub koncerty.

Na Środkowym Manhattanie znajduje się Flatiron Building, który w 1902 roku był najwyższym budynkiem na świecie. Początkowo nazywany był Fuller Building, jednak jego nietypowy kształt spowodował, że nadano mu przydomek "żelazko" (flatiron), budynek nazywano również "szaleństwem Burnhama" (architekta). Sądzono wówczas, że kształt obiektu będzie powodował tworzenie się wirów powietrznych, ale obawy się nie spełniły, zaś były przyczyną innych zabawnych zdarzeń. Podobno wokół budynku gromadziły się tłumy mężczyzn, którzy oczekiwali na skutki działania zawirowań na kobiecej garderobie, tłum gapiów musieli rozpędzać policjanci.

Źródło: informacja własna
<< wstecz 1 2 3 4 5 6 dalej >>
Leksykon miast
WARTO ZOBACZYĆ

Alaska: McKinley
kontakt
copyright (C) 2004-2005 Andrzej Kulka                                             powered (P) 2003-2005 ŚwiatPodróży.pl